همانطور که همگی می دانیم بدن ما به غذاهای مختلفی نیاز دارد و یکی از مواد مهمی که باید در غذای روزانه ما وجود داش ته باشد، پروتئین است. این ماده برای رشد و سلامت بدن بسیار ضروری است. پروتئین هم در غذاهای گیاهی و هم در غذاهای حیوانی که انسان می‌خورد، وجود دارد.
گوشت طیور به عنوان یک منبع پروتئین حیوانی اهمیت زیادی داشته و بسیار مورد توجه انسان است. به همین دلیل در کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری زیادی برروی صنعت پرورش طیور انجام گرفته است.

اخیرا مصرف گوشت بلدرچین در استان تهران افزایش چشمگیری داشته و با توجه به استقبال مصرف کنندگان از گوشت لذیذ این پرنده ، اغلب رستوران های Fast Food ، گوشت بلدچین را در لیست غذاهای پرمصرف قرار داده اند، اما با این وجود هنوز کشتارگاهی مخصوص کشتار بلدرچین راه اندازی نشده است که بتواند پاسخگوی نیاز رو به افزایش کشتار این پرنده باشد. هم اکنون تمام مراحل تولید تا کشتار بلدرچین در داخل یک مجموعه انجام می شود که البته در آینده ای نزدیک ضرورت احداث کشتارگاه مخصوص بلدرچین احساس خواهد شد .

یکی از فعالیت های پرورش در خصوص سایر ماکیان ، پرورش بلدرچین صنعتی است . پرورش بلدرچین با فاصله ی نسلی کوتاه یکی از فعالیت های زیر شاخه ی طیور محسوب شده که شروع فعالیت آن بعد از انقلاب در استان یزد شروع شده و سپس در اکثر نقاط ایران تسری یافت . پرورش بلدرچین از جمله فعالیت هایی محسوب می شود که کل فعالیت از تولید تخم نطفه دار تا نهایت کشتار و بسته بندی در داخل یک مجموعه انجام می گیرد . بنابر این پرروش و مدیریت آن از حساسیت بالایی برخوردار است و چنانچه یکی از حلقه های زنجیر که به ترتیب مادر ، جوجه کشی ، واحد گوشتی ، کشتار ، بسته بندی و انجماد است دچار لغزش و کندی شود خیلی سریع بر روی قسمت های مختلف تاثیر گذار خواهد بود .
تولید گوشت بلدرچین در سال 83 به 720 تن بالغ گردید .
عرضه ی گوشت بلدرچین در قالب بسته های فریز شده و تازه به اوزان 900 الی 1000 گرمی و حاوی 5 ال 6 قطعه لاشه است . گوشت این پرنده منبع پروتئینی بسیبار خوش پخت و با قابلیت کبابی شدن بوده که به ذائقه ی ایرانیان نیز سازگار است و امکان عرضه ی آن در بازار جهانی نیز در صورت رعایت کردن شاخص های عرضه محصولات را دارا می باشد .
بلدرچین یک نوع از گونه‌های مختلف طیور و از کوچکترین پرنده‌های حلال گوشت می باشد که به تازگی در کشور ما مورد توجه قرارگرفته است. بعضی‌ها به بلدرچین به دلیل نوع صدا و آوازش «بدبده» می‌گویند. بعضی‌ها نیز این حیوان را نام کرک می‌شناسند. بلدرچین‌ها در طبیعت، بیشتر در کشتزار غلات و زمین‌های ناهموار و میان علفزارها زندگی می‌کنند. هنگام زمستان نیز در دسته‌های بزرگ جمع شده و مهاجرت می‌کنند که گاه مسیر طی شده بالغ بر 400 الی 1000 نیز می گردد. بلدرچین‌های وحشی که در طبیعت زندگی می‌کنند هفت تا دوازده عدد تخم می‌گذارندکه این تخمها بعد از شانزده تا بیست و یک روز باز شده و جوجه‌ها از آنها خارج می‌شوند.
گوشت و تخم بلدرچین برای مردم ارزش غذایی و حتی دارویی دارد و بعضی عقیده دارند که با خوردن گوشت و تخم بلدرچین احساس سلامت و جوانی می‌کنند.

از لحاظ تاریخی می توان دو دوره را در شروع کار پرورش صنعتی این پرنده در نظر گرفت که دوره اول شروع پرورش صنعتی در سطح جهان و دوره دوم آغاز پرورش در ایران می باشد:
شروع پرورش در جهان
تقریبا می توان گفت، اهلی کردن بلدرچینها در حدود قرن یازدهم و احتمالا در ژاپن صورت گرفته و در چین و کره نیز ادامه یافت.
از اوائل قرن 20 نگهداری و پرورش بلدرچین توسط دامپروران از اهمیت خاصی برخوردار گشت. در مرحله نخست هدف از نگهداری بلدرچین تولید تخم بود که بعدها به عنوان یک منبع تولید گوشت نیز مطرح شد. در ژاپن از سال 1910 به گزینی این پرنده جهت تولید تخم آغاز و پس از مدتی جایگاه ویژه ای یافت. در آن زمان تخم بلدرچینها در انکوباتورهای نفتی و یا در زیر مرغهای کرچ قرار داده می شد.
اولین پیشرفت صنعت پرورش بلدرچین در سال 1930 اتفاق افتاد و پس از این تاریخ سرعت پیشرفت و انتقال آن به سایر نقاط دنیا بسیار زیاد شد و در اندک زمانی این پرنده به آمریکای شمالی، اروپا، خاورمیانه و خاور نزدیک راه یافت.
این پرنده به دلیل داشتن جثه کوچک دارای مصرف غذای ناچیزی است و نیاز به جای زیادی جهت پرورش ندارد. همچنین رشد سریع و سن کم بلوغ جنسی و نتیجتاٌ تولید نسل جدید در مدتی کوتاه (فاصله نسلی کوتاه) نه تنها در زمینه نگهداری ، عادات و رفتار تغذیه ای و اصلاح نژاد بلکه در زمینه فیزیولوژی ، پاتولوژی و توکسی کولوژی نیز مورد بررسی است.

شروع پرورش در ایران

صنعت پرورش بلدرچین حدود 15 - 12 سال پیش در ایران آغاز شد و با توجه به سرمایه گذاریهای انجام گرفته در سالیان اخیر پیشرفت قابل ملاحظه ای نموده بطوریکه هم اکنون در ایران نژادهای گوناگونی از این پرنده پرورش داده می شوند.
همگام با توسعه این صنعت و عرضه گوشت بلدرچین، بازارهای مصرف گوشت و تخم آن نیز پیشرفت قابل ملاحظه ای پیدا کرده و با توجه به ارزش غذائی گوشت و تخم آن و بالا رفتن آگاهی های عمومی در زمینه تغذیه انتظار آن می رود که استقبال عمومی از محصولات بلدرچین روز به روز افزایش یابد.
هم اکنون نیز تراکم مزارع پرورش بلدرچین بیشتر در نقاط مرکزی ایران بوده و این نقاط از قطبهای مهم پرورش بلدرچین در ایران به شمار می روند.

بلدرچین ، حرکت از یک خوراک انحصاری به خوراکی عمومی
در چند دهه گذشته نژاد خاصی از بلدرچین که در آن زمان از معروفیت خاصی برخوردار نبود، به نام بلدرچین ژاپنی (coturnix coturnix japonica) بعنوان یک راه چاره جهت تخفیف شدت کمبود پروتئین، بویژه در کشورهای در حال توسعه، معرفی گردید که با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد خود توانست خیلی زود چه در بخش تولید و چه در بحث مصرف به جایگاهی مهم دست یابد به گونه ای که هم اکنون پرورش بلدرچین بعنوان صنعتی سود آور و پر بازده در سراسر جهان شناخته شده است و ویژگیهائی نظیر: رشد سریع، سن بلوغ جسمی و جنسی پائین، فاصله نسلی کوتاه، میزان تخمگذاری بالا، کیفیت عالی محصولات تولیدی و ویژگیهای غذائی گوشت و تخم، آنرا به یکی از پر طرفدارترین رشته ها نموده است به طوریکه در حال حاضر گوشت و تخم بلدرین تنها در رستورانهای درجه یک و گرانقیمت بعنوان خوراکی لذیذ و گرانقیمت عرضه نمی شود بلکه گوشت و تخم این پرنده با توجه به قیمت ارزنده و کیفیت مناسب، در میان عام مردم نیز با استقبال خوبی مواجه شده و تقریبا از هر 10 نفر یک تن گوشت بلدرچین را در سبد غذائی خود قرار می دهد.

ویژگیهای بلدرچین و محصولات آن

همانطور که اشاره شد بلدرچینها دارای ویژگیهای منحصر به فردی هستند که آنها را از سایر طیور متمایز کرده و صنعت پرورش بلدرچین را یه یکی از سود آورترین صنایع بدل کرده است، در ذیل به برخی از این ویژگیها اشاره کوتاهی خواهیم داشت:

1- سرعت بالای رشد در این پرنده بسیار قابل توجه و در حدود 5/2- 5/3 برابر سایر طیور است. بلدرچینها عموما در 35-45 روزگی به وزن 180 220 گرم رسیده و آماده کشتار می شوند ضمن اینکه سن بلوغ نیز در حدود 7-8 هفتگی است.
2- سن پائین بلوغ جنسی: این پرندگان در 6-5 هفتگی قادر به تخمگذاری شده و در 8-7 هفتگی به بلوغ کامل جنسی رسیده و آمادگی تولید مثل پیدا می کنند.
3- فاصله نسلی کوتاه، که اعمال برنامه های اصلاح نژادی را در آنها به خوبی امکان پذیر می سازد.
4- میزان تخمگذری بالا، بلدرچینها به طور وحشی سالانه در حدود 80 – 60 عدد تخم می گذارند اما در اسارت و با اعمال برنامه های مدیریتی قوی در زمینه تغذیه و نوردهی مصنوعی می توانیم این رقم را به میزان قابل ملاحظه ای افزایش داده و به عدد 250- 150 عدد تخم در سال دست پیدا کنیم.
5- ویژگیهای منح صر به فرد محصولات.

محصولات بدست آمده از این پرنده دارای ویژگیهای منحصر به فردی هستند که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم:
گوشت و تخم بلدرچین خوراکی بسیار کامل و ایده آل خصوصا برای کودکان، زنان حامله و افراد مسن می باشد. می توان گفت که تقریبا در هیچ ائینی منع مذهبی برای مصرف گوشت و تخم این پرنده دیده نمی شود و محصولات آن در تمامی جهان مشتریان خود را دارد.
تخم و گوشت بلدرچین به دلیل داشتن چربی و کالری پائین و دارا بودن مقادیر زیاد آمینو اسیدهای ضروری، ویتامینها، اسیدهای چرب اشباع نشده، فسفو لیپیدها و ... ، که هر کدام عناصری واجب و حیاتی برای رشد و سلامتی روحی و جسمی انسانها هستند، جزء مواد غذائی ایده َآل به شمار می روند.
در مقایسه با گوشت و تخم سایر پرندگان، محصولات این پرنده از اهمیت بیشتری برخوردار است و حتی به دلیل داشتن فاکتورهای مهم غذائی بعنوان دارو جهت تامین نیاز بیماران مصرف می گردد.
معمولا وزن یک تخم بلدرچین حدود 13-9 گرم است که از این میزان حدود 33-32% مربوط به زرده، 5/59-5/48 % آلبومین و حدود 20- 3/8 % مربوط به پوسته می شود. مواد تشکیل دهنده تخم هم عبارت اند از: آب (3/74-8/73 %)، کربوهیدرات (1%)، پروتئین (1/13-6/11%)، چربی (4/12- 1/11%)، مواد معدنی (1/1%)، انرژی (161cal/100g) و کلسترول (844mg/dl ).
همچنین گوشت این پرنده محصولی بسیار ترد و خوشمزه و مرکب از: آب 65/62% ، چربی 3/3% ، پروتئین 26% ، مواد معدنی 2/3% و انرژی 80 cal/100g می باشد.
جالب است بدانید درصد قسمتهای گوناگون لاشه یک بلدرچین به صورت زیر است:
گوشت سینه 42-39% ، گوشت ران 28-26%، گردن 6/2-2 %، قلب 8/0-1% ، امعا و احشا 1/3-9/1% ، جگر 3/2-6/1% و چربی بطنی 4/1-1/0% .
با توجه به کلیه موارد ذکر شده و همچنین بازده اقتصادی مناسبی که پرورش این پرنده در پی دارد، طی چند در ایران نیز شاهد تاسیس و رشد مزارع صنعتی پرورش بلدرچین بوده ایم و هم اکنون نظر به تبلیغات صورت گرفته و افزایش سطح آگاهی مردم، شاهد افزایش روز افزون مصرف محصولات آن درسطح جامعه می باشیم و امید است که در آینده نیز با افزایش حمایتهای دولتی از این بخش و همچنین توسعه روشهای علمی و صنعتی نگهداری و پرورش این پرنده، بیش از پیش شاهد رشد و تکامل این صنعت در ایران باشیم.

سودآوری صنعت بلدرچین

به کشتار و بسته بندی لاشه می نمایند و همچنین بهره گیری از اصول نوین علمی جهت تهیه جیره هائی که در عین ارزان تر بودن بهترین بازدهی را در رشد و تولید داشته باشند، متضمن تداوم کار سودآوری بیشتر خواهند بود.
جهت آشنائی بیشتر علاقه مندان با هزینه های مورد نیاز جهت احداث و راه اندازی یک واحد پرورش بلدرچین، سعی شده است تا در جداول زیر هزینه های مربوط به احداث یک واحد پرورش و تولید بلدرچین با لحاظ فارم مولد، گوشتی، جوجه کشی، کشتارگاه، سردخانه و بسته بندی در کمترین ظرفیت اقتصادی و به ظرفیت 1800 قطعه مولد و 150000 قطعه پرنده کشتاری در سال محاسبه گردد تا بدینوسیله اطلاعات بیشتری در زمینه هزینه ها و میزان سودآوری پروژه پیش روی علاقه مندان به سرمایه گذاری در این بخش قرار گیرد.
شایان ذکر است که ارقام ذکر شده در جداول زیر تنها جنبه برآوردی داشته و بر مبنای قیمت های بازار در تاریخ بروز رسانی جداول تهیه شده و بدیهی است که ارائه ارقام دقیقتر مستلزم انجام برآوردهای لازم در زمان اجرای پروژه خواهد بود.

مشخصات سرمایه گذاری طرح صنعتی بلدرچین
ردیف	شرح	میزان	واحد
1	سرمایه گذاری کل طرح	12831	میلیون ریال
2	سرمایه گذاری ثابت	11478	میلیون ریال
3	سرمایه در گردش	1354	میلیون ریال
4	فروش سالیانه	9478	میلیون ریال
5	سود ویژه	3387	میلیون ریال
6	دوره بازگشت سرمایه	3.74	سال
7	نرخ بازدهی سرمایه	27	درصد
8	نسبت سرمایه گذاری به اشتغال	717	میلیون ریال به نفر
9	درصد فروش در نقطه سربه سر	31	درصد
10	فروش در نقطه سر به سر	2912	میلیون ریال

امکان شروع کار با سرمایه گذاری کمتر نیز میسر می باشد.

نکات قابل توجه:
1- به دلیل عدم وجود سازندگان تخصصی در زمینه تجهیزات ویژه سایر ماکیان از جمله بلدرچین در کشور، تجهیزات پیشنهاد شده در این پروژه اعم از دانخوری ها، آبخوری ها، قفس ها و ... همگی اروپائی بوده و ساخت معتبرترین کارخانه سازنده تجهیزات پرورش طیور خاص در جهان می باشند و با تمامی استانداردها و ISO های اروپا ارائه می گردند. مواد بکار رفته در بسیاری از بخشهای این تجهیزات آنتی باکتریال و از بهترین آلیاژها می باشد که این امر موجب افزایش عمر مفید تجهیزات تا بیش از 20 سال و بازدهی بیش از 90% شده است. شایان ذکر است که هم اکنون بیش از 70% از مزارع صنعتی جهان بوسیله قفسهای کارخانه مذکور تجهیز و راه اندازی شده اند. و مطمئنا بکارگیری تجهیزاتی در این سطح می تواند تاثیرات مثبت به سزائی را در بهبود سطح تولید و همچنین افزایش درآمد پروژه داشته باشد.
.
2- ذکر این نکته ضروری است که نحوه عملکرد مدیریت فارم رابطه مسقیم با میزان سوددهی و اقتصادی بودن کار پرورش داشته, لذا در مورد توجیه اقتصادی طرح, مدیریت نقشی بسیار حیاتی دارد.
همچنین یکی دیگر از مواردی که در سوددهی موثر است, مسئله خوراک و هزینه‌های وابسته به آن می‌باشد که باید با استفاده از مواد غذایی با کیفیت و در عین حال ارزان قیمت متناسب با شرایط موجود در منطقه بهترین جیره را برای پرندگان تهیه نمود.
همچنین باید یادآور شد که رعایت مسائل بهداشتی مهمترین راه برای جلوگیری از صدمات اقتصادی در پروژه می‌باشد و این نکته همیشه مد نظر باشد که پیشگیری ساده‌تر و کم هزینه‌تر از درمان است

برخی نکات مدیریتی

ب لدرچین ژاپنی پرنده ای مقاوم است که برای نگهداری آنها می توان از قفسهای کوچک استفاده کرد. این پرندگان، جانورانی مقاوم بوده اما همانند سایر پرندگان به بیماری های رایج طیور مبتلا می شوند ولی به طور قابل توجهی مقاوم تر از سایر انواع پرندگان هستند. بلدرچین های ژاپنی در سن 6 هفتگی بالغ می شوند و معمولا پیک تولید تخم در آنها در سن 50 روزگی می باشد. با مراقبت صحیح، ماده ها می بایست در سال اول تخم گذاری حدود 200 تخم بگذارند. عمر مفید این پرندگان 2 تا 5/2 سال می باشد. اگر پرنده ها بر اساس انتخاب ژنتیکی برای وزن بدن انتخاب نشده باشند، بلدرچین های نر بالغ می بایست به وزنی معادل 100 الی 140 گرم و ماده ها که اندکی سنگینتر هستند به وزنی بالغ بر 120 تا 160 گرم برسند.

نحوه تشخیص پرندگان نر و ماده

پرندگان ماده بوسیله پرهای قهوه ای روشن با لکه های سیاه در اطراف و بالای سینه مشخص می گردند در حالیکه پرندگان نر بر روی گلو و سینه خود رنگ قهوه ای تیره دارند. همچنین بر روی لبه بالائی مخرج نرها غده کلوآکی با ساختمان پیازی شکل قرار گرفته و مواد کف آلود سفید رنگی از آن ترشح می شود. این غده منحصر به فرد می تواند در ارزیابی قابلیت تولید مثلی در نرها استفاده شود.

تغذیه بلدرچین

مواد غذایی تشکیل‌دهنده جیره بلدرچین عبارتند از: آب، پروتئین، کربوهیدرات، چربی، مواد معدنی و ویتامین‌ها.
اگرچه تمامی این اقلام ضروری هستند،‌ اما آب کافی، به عنوان مهم‌ترین ماده‌ غذایی محسوب می‌گردد. آب پاکیزه و تمیز بایستی به طور منظم و دائم به خصوص تحت شرایط گرم و مرطوب در اختیار پرندگان باشد. بلدرچین به حداقل 2 برابر وزن خویش نیاز به آب دارد. و برابر با وزن خویش نیازمند غذا بر حسب ماده خشک هستند. در صورت مصرف قدری نمک اضافی در جیره یا در فصول خشک سال میزان نیاز به آب نیز افزایش می‌یابد.
در این مقاله سعی شده نیازهای غذائی بلدرچینهای ژاپنی بویژه در مواد ضروری جیره تشریح گردد.

پروتئین
پروتئین، اسیدهای آمینه مورد نیاز برای رشد و تولید تخم را فراهم می‌آورد. نیازمندی‌های بلدرچین در زمینه پروتئین جیره تحت‌تأثیر میزان انرژی متابولیزه و سایر اجزاء مصرفی در ساخت جیره مصرفی بلدرچین قرار دارد. تحقیقات پیشین نشان داد که گله‌های بلدرچین با موفقیت با مصرف جیره‌های استارتر بوقلمون حاوی حدود 28ـ21% پروتئین خام پرورش داده شده‌اند. پرفسور لی و همکاران نشان دادند که برای جیره استارتر میزان پروتئین خام برابر با 21% مورد نیاز است که می توان اندازه آن را تا 3 هفتگی به 20% کاهش داد.
پروتئین گران‌قیمت‌ترین ماده غذایی است و بایستی از منابع باکیفیت بالا تأمین شود. کیفیت پروتئین براساس اسیدهای آمینه تشکیل دهنده ماده غذایی و قابلیت دسترسی اسیدهای آمینه پس از هضم از دستگاه گوارش بلدرچین تعیین می‌شود. اسیدهای آمینه به عنوان اجزاء سازنده پروتئین‌ها محسوب می‌شوند از میان 19 اسیدآمینه مورد نیاز بلدرچین، 13 اسیدآمینه، انواع ضروری تلقی شده و بایستی از طریق جیره تأمین شوند و 6 اسیدآمینه نیز غیرضروری است چرا که در بدن ساخته می‌شوند و لازم نیست که ضرورتاً در داخل جیره باشند.
13 اسیدآمینه ضروری عبارتند از: آرژنین، سیستین، گلیسین،‌هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، فنیل آلانین،‌ ترسوانین،‌ تریپتوفان،‌ ایتروزیی و روایس. مواد غذایی از لحاظ کیفی وکمی و از لحاظ اسیدهای آمینه با یکدیگر متفاوت اند. جیره بلدرچین عمدتاً از اقلام گیاهی تشکیل شده است. بهترین اقلام گیاهی مصرفی در جیره عبارتند از: ذرت، کنجاله سویا،‌سورگوم، برنج و سبوس گندم.
متیونین و لیزین اغلب به میزان اندکی در منابع گیاهی یافت می‌شوند اما به هر حال متیونین و لیزین سنتیک معمولاً برای متعادل کردن به ترکیب اسیدهای آمینه به جیره افزوده می‌شوند.
در حالیکه اقلام حاوی پروتئین‌ مانند پودر ماهی، پودر گوشت و استخوان و غیره، منابع خوبی برای تامین اسیدهای آمینه ضروری تلقی می‌شوند اما اغلب گران‌قیمت‌تر از اقلام پروتئین گیاهی بوده و میزان مصرف کمتری دارند بعلاوه اینکه سایر مواردی نظیر امکان انتقال برخی بیماریها از طریق منابع پروتئین حیوانی موجب بروز محدودیتهائی در خصوص استفاده از این مواد می گردند.

انرژی
میزان غذای مصرفی به میزان انرژی قابل متابولیزه (ME) جیره، سن پرندگان، وضعیت تولید مثلی و دمای محیط بستگی دارد. در مناطق با آب و هوای معتدل انرژی مورد نیاز برای بلدرچینهای در حال رشد 2600 تا 3000 کیلوکالری انرژی متابولیزه در هر کیلوگرم گزارش شده است.
در حالی که تحقیقات ما در شرایط حاره‌ای نشان داد که میزان انرژی مورد نیاز 2800 کیلوکالری ME/kg در مورد بلدرچین‌های در حال رشد می‌باشد. که برای بلدرچیـن‌های تخم‌گذار به 2550 کیلوکالری ME/kg بالغ می‌گردد.
اگر چه افزایش انرژی از 2600 تا 2800 کیلوکالری ME/kg بر وزن‌گیری اثری ندارد، ولی به طور قابل توجهی بر بهره‌وری جیره مصرفی تأثیر می‌گذارد چرا که میزان جیره مصرفی به شدت کاهش می‌یابد.
منبع اصلی تأمین انرژی دانه‌های غلات هستند که اجزاء اصلی جیره محسوب می‌شوند. در بیشتر جیره‌ها چربی‌های حیوانی و گیاهی نیز برای تامین مقادیر بالاتر انرژی مصرف می‌شوند.

ویتامین‌ها
ویتامین‌ها را می‌توان تحت دسته ویتامین‌های محلول در چربی (K, F, D, A) و محلول در آب (ب ـ کمپلکس) طبقه‌بندی نمود. بسیاری از ویتامین‌ها کاملاً پایداراند و گروهی نیز به سرعت در مواجه با گرما، نور خورشید یا هوا فاسد می‌شوند. بلدرچین‌های پرورشی در داخل سالن کاملاً به ویتامین‌های موجود در جیره غذایی وابسته‌اند که بایستی با مقادیر و نسبت‌های صحیحی به کار گرفته شوند. چرا که آنها به منابع طبیعی این مواد دسترسی ندارند.
کارکردهای اصلی ویتامین‌ها به شرح ذیل می‌باشد:

ویتامین A
ویژگی اساسی ویتامین ‌A کارکرد آن در اطمینان ‌بخشی به رشد کافی و به عنوان وسیله‌ای برای کمک به پرنده در مقاومت در برابر بیماری است. ویتامین A برای بینایی، تولید تخم‌مرغ و تولید مثل ضروری است. بلدرچین ‌های تخم‌گذار دریافت کننده مقادیر ناکافی ویتامین A ، تخم‌های کمتری می‌گذارند و تخم‌های گذاشته شده نیز اغلب به جوجه تبدیل نمی‌شوند. برای جوجه درآوری و باروری بهتر بلدرچین‌های ماده وجود IU 2500 ویتامین A به ازای هر کیلوگرم خوراک مورد نیاز می‌باشد همچنین قابلیت جوجه درآوردن و بقاء جوجه‌های تازه از تخم خارج شده با مصرف 3200 واحد بین‌المللی ویتامین A در هر کیلوگرم جیره ارتقاء خواهد یافت.
این ویتامین در بدن پرنده از مولکول‌های مولد خود یعنی کاروتن شکل می‌گیرد که در سبزیجات و ذرت زرد یافت می‌شود. خرد کردن اقلام غذایی احتمال از بین رفتن و بی اثر شدن این ویتامین را در طول نگه‌داری تسریع می‌کند. به خصوص اگر محل نگه‌داری گرم و مرطوب باشد چرا که تماس با هوا موجبات نابودی این ویتامین را فراهم می‌آورد. در نتیجه، صنعت تولید خوراک دام به ویتامین A دریافتی از طریق اقلام غذایی کفایت نمی‌کند. ویتامین A خشک یا پایدار شده برای برآورده‌سازی نیازهای پرنده به جیره افزوده می‌گردد. طبق مطالعات انجام گرفته افزودن 4000 واحد بین‌المللی ویتامین A به ازای هر کیلوگرم جیره برای رشد و تولید مثل مطلوب بلدرچین‌ها کفایت می‌کند.

ویتامین D
ویتامین D اشکال مختلفی دارد. امّا D2 و D3 مهم‌ترین اشکال موجود محسوب می ‌شوند. ویتامین D3 برای بلدرچین جنبه ضروری دارد. ویتامین D به جذب کلسیم و فسفر از دستگاه گوارش و ترکیب کلسیم بر پوسته تخم‌ بلدرچین کمک می‌کند.
فوراتد (1979) نشان داد که محدودیت غذایی ویتامین D3 کمکی، علی‌رغم کاستن از میزان جیره دریافتی، از وزن بدن پرندگان نر و ماده نمی‌کاهد. با این وجود، ‌تولید تخم از 74% به 20% کاهش نشان می‌دهد. در آزمایش دیگری، بلدرچین نر بالغ با مصرف جیره غذایی فاقد ویتامین D3 به مدت یک سال همچنان شرایط بدنی خوب خود را حفظ نمودند. اما تلفات 90 و 16% به ترتیب در بلدرچین‌های نر و ماده دیده شد. در حالتی که هر دو از تعادل منفی کلسیم به یک حدود رنج می بردند.
وجود ویتامین ‌D با نور خورشید مرتبط است چرا که تابش نور خورشید ساخته شدن ویتامین D در بدن پرنده را تحریک می‌کند. متأسفانه بلدرچین‌های تخم‌گذار به ندرت در معرض نور مستقیم خورشید قرار دارند و بنابراین میزان ساخت ویتامین D در بدن آنها محدود است. تولید کنندگان بلدرچین به طور معمولی ویتامین D را به مقادیر موردنیاز به جیره پرنده می‌افزایند تا اهداف تولیدی را با کمک آنها و نیز با استفاده از ویتامین D موجود در اجزا جیره برآورده سازند.

ویتامین E
کمبود ویتامین E سبب بروز بیماری در دستگاه عصبی جوجه‌ها با نام بیماری جوجه دیوانه (آنسفالومالاسی) می‌گردد. همچنین وجود این ویتامین در گله‌های مادر برای برخورداری از قابلیت جوجه درآوری مناسب تخم‌ها ضروری است. آنسفالومالاسی با وجود مقادیری از چربی‌های غیراشباع حساس در برابر فساد و تندشدگی رُخ می‌دهد. در این حالت بهتر است مقداری ترکیبات آنتی‌اکسیدان برای جلوگیری از فساد چربی‌ها بدان افزوده شوند.
کمبود ویتامین E در جیره‌های حاوی پروتئین سویا و نشاسته، بر وزن بدن،‌ میزان مصرف جیره یا تولید تخم بلدرچین ژاپنی تأثیری ندارد. با این حال، سبب ناباروری در میان بلدرچین‌های نر می‌گردد که با افزودن IM 40 ویتامین E به هر کیلوگرم جیره برای مدت 2 هفته رفع می‌گردد. باروری و قابلیت جوجه درآوری تخم بلدرچینهائی که با جیره معمولی حاوی گلوکز و کنجاله سویا، اما دارای مقادیر ناکافی ویتامین E، تغذیه شده اند پس از 20 هفته به شدت کاهش می‌یابد و ادامه مصرف این جیره برای مدت 35 هفته سبب آنسفالومالاسی یا دیستروفی عضلانی می‌گردد.
دانه‌ها و کنجاله یونجه مهم‌ترین منابع طبیعی ویتامین E به شمار می‌آیند.

ویتامین K
ویتامین K یک عنصر ضروری در ساخت پروترومبین به شمار می‌آید که ماده شیمیایی ضروری برای لخته شدن خون است و کمبود آن می‌تواند به پارگی عروق خونی و خونریزی گسترده منجر شود. ویتامین ‌K به طور طبیعی در تمام غذاها به خصوص کنجاله شبدر مصری یافت می‌شود. میزان نیاز کم است و مصرف IU/kg2 در شرایط معمولی کفایت می‌کند. در صورت بروز مشکل می توان از محصولات سنتیتک محلول در آب ویتامین K3 استفاده کرد.

ویتامین ب ـ کمپلکس
این ویتامین‌ها به خوبی در غلات و دانه‌ها یافت می‌شوند و کمبود آنها به طور معمول رخ نمی‌دهد. کارکردهای اصلی ویتامین‌های گروه B کمک به بلدرچین در دست‌یابی به رشد مطلوب است.
تیامین (ویتامین B1)
وجود این ویتامین برای متابولیسم کربوهیدراتها ضروری است.
علائم کلاسیک پلمی نوریت در جوجه‌های بلدرچین تازه از تخم خارج شده ای که با جیره بوقلمون مادر حاوی 2/3 میلی گرم تیامین در کیلوگرم تغذیه می شدند، گزارش شده است.
این بلدرچین‌ها پاسخ مناسبی را در برابر تزریق ویتامین از خود نشان دادند. بلدرچین‌های ژاپنی مادر نیاز بیشتری به تیامین دارند که mg/kg 8/0 جیره گزارش گردیده است.
ریبوفلاوین (ویتامین B2)
در صورت فقدان ویتامین B12 و ،ویتامین C ، مقدارmg 8 ریبوفلاوین به ازای هر کیلوگرم جیره پیشنهاد شده است که در حضور این ویتامین‌ها به 4 میلی‌گرم کاهش می‌یابد. علائم نشان دهنده کمبود ریبوفلاوین عبارتند از: کاهش رشد، تلفات بالا، اختلال در ایستادن و وضعیت بدنی، که در بلدرچین‌ها فلج پنجه خمیده نامیده می‌شود. در صورت تداوم دو هفته‌ای کمبود ریبوفلاوین پرها نیز در نخواهند آمد.
مطالعات در مورد تأثیر کمبود ریبوفلاوین بر تکامل دستگاه تولید مثل و جنین در بلدرچین‌های ژاپنی، تلفات بالایی را در گروه مبتلا به کمبود ریبوفلاوین نشان داده است. مقادیر 4 و 8 میلی‌گرم/کیلوگرم برای حفظ و تداوم تولید جنین تخم لازم است. داده‌های حاصله از تعداد هچ‌های هفتگی نشان داد که افزودن مقادیر اندکی از ریبوفلاوین به جیره پایه می‌تواند بر افزایش موارد فلج پنجه خمیده بیانجامد در حالی که مصرف مقادیر بالاتر کاهش آن را به همراه دارد.

اسید نیکوتینیک
با خورانیدن یک جیره عاری از اسیدنیکوتینیک به بلدرچین 4 روزه کاهش رشد ملاحظه می گردد. همچنین جوجه‌های تازه از تخم خارج شده بلدرچین، 9 روز پس از مصرف این جیره تلف شدند. سن پرندگان تعیین کننده شدت علائم کمبود اسیدنیکوتینیک بود. کاهش مشخص در رشد، بسته شدن چشم‌ها، کاهش فعالیت و آتروفی شدید عضله سینه در بلدرچین‌های مصرف کننده جیره دچار کمبود اسیدنیکوتینیک مشاهده شد. مطالعات بیشتر نشان داد که وجود mg/kg 40 برای رشد طبیعی بلدرچین‌ها مناسب است.
اسیدپانتوتنیک
به منظور پیشگیری از تلفات و رشد طبیعی جوجه‌های بلدرچین مصرف مقادیر mg/kg 5/7 کلسیم پانتوتنات در جیره‌های خالص شده ضروری است اگر چه برای درآوردن پرها به طور طبیعی 30ـ10 میلی‌گرم از این ماده مورد نیاز است. مطالعات تکمیلی نشان دادند که میزان نیاز بلدرچین‌ها به این ماده تا 5 هفتگی mg/kg 40 می‌باشد.
در بلدرچین‌های مادر برای برخورداری از باروری مطلوب و قابلیت جوجه درآوری بالا mg/kg 10 کلسیم پانتوتنات نیاز است. تخم‌های حاصله از بلدرچین‌های ماده ای که دچار کمبود اسید پانتوتنیک در جیره بوده اند، در اواخر دوره انکوباسیون تلف می‌شدند و خونریزی‌های جنینی، خیز و جنین دارای پاهای خمیده در آنها قابل مشاهده بود.
کولین
بلدرچین ژاپنی در حال رشد، در مقایسه با طیور معمولی نیازمند مقادیر بالاتری از کولین برای حمایت از حداکثر رشد و پیش‌گیری از وقوع نرمی استخوان، حفظ حداکثر وزن تخم، تولید تخم و قابلیت جوجه درآوری است. بلدرچین بالغ به مقادیر بالاتری کولین در مقایسه با طیور تخم‌گذار نیازمندند که حدود mg/kg3100 جیره می‌باشد.
اسیدفولیک
کمبود اسیدفولیک در بلدرچین در حال رشد سبب رشد نامناسب پرها، تلفات بالا، ضعف پاها و فلج گردن می‌شود این علایم مشابه علایم قابل مشاهده در بوقلمون است. جوجه‌های بلدرچین نیز از کم‌خونی و سندروم پنجه خمیده رنج می‌برند. میزان اسیدفولیک مورد نیاز در بلدرچین در حال رشد معادل mg/kg 36/0 ـ 3/0 برای جیره است.

بیوتین
مطالعات نشان داده اند که بیوتین زیادتری نسبت به سایر طیور برای کسب وزن و تولید تخم‌مرغ بیشتر مورد نیاز است.
ویتامین B12 (بیانوکوبالآسین)
ویتامین B12 برای رشد پرهای قرمز معمولی ضروری است. برای دستیابی به قابلیت جوجه درآوردن بهتر، وجود مقادیر کافی اسید پانتوتنیک و ویتامین B12 ضروری است. مقادیر مشابهی از ویتامین ب کمپلکس را می‌توان در تمامی اقلام غذایی یافت. بایستی تأکید نمود که ویتامین B12 فقط در غذاهای با منشأ دامی یافت می‌شوند.

مواد معدنی
علاوه بر پروتئین، کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و ویتامین‌ها، بسیاری از دیگر عناصر بخشی از نیازهای غذایی بلدرچین را تشکیل می‌دهند. مواد معدنی را می‌توان به ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌ها تقسیم نمود. درشت‌مغذی‌ها در مقادیر بالا مورد نیاز هستند و اغلب عناصر اسید، باز یا ساختاری را تشکیل می‌دهند که عبارتند از: کلسیم، فسفر، پتاسیم، منیزیوم، گوگرد و نمک. ریزمغذی‌ها در فعال سازی یا تکمیل آنزیم‌ها نقش دارند و عبارت اند از: کبالت، مس، ید، آهن، منگنز، سلنیوم و روی. مواد معدنی 3 تا 5% وزن بدن بلدرچین را تشکیل می‌دهند و چون قابل سنتز نیستند بایستی حتماً از جیره تأمین شوند.

کلسیم و فسفر
اعمال اصلی این دو نوع ماده معدنی ساخت استخوان‌های بدن است. کلسیم برای ترکیب روی پوست تخم ضروری است. در مورد کلسیم و فسفر فقط مقدار مهم نیست بلکه نسبت نیز دارای اهمیت می‌باشد. برای بلدرچین‌های در حال رشد جوان این نسبت 1 به 1 یا 2 به 1 خواهد بود. بلدرچین جوان نیازمند حداقل 8/0% جیره کلسیم و 45/0% فسفر قابل دسترس است در حالی که برای بلدرچین تخم‌گذار این مقدار در مورد کلسیم به 5/2 تا 3% می‌رسد که این عضو بخش اصلی پوسته را تشکیل می‌دهد.
مطالعات انجام شده اولیه، زمانیکه جیره حاوی 58/0 تا 18/1% فسفر خام و 44/0 تا 3/2% کلسیم بود، تا 6 هفتگی تفاوتی را در وزن بدن یا خاکستر استخوان نشان ندادند.
البته مطالعات بعدی نشان دادند که 7/0% کلسیم برای بلدرچین در حال رشد کفایت می‌کند و میزان 9/4% رشد را به تأخیر می‌اندازد. همچنین بلدرچین در حال رشد و تخم‌گذار تا زمانی که حاوی 8/0% ، 5/1% ، 6/2% یا 5/3% کلسیم باشد، از نظر تعادل کلسیمی در حالت مثبتی قرار دارد ولی میزان کلسیم بالاتر از 5/3% از قابلیت جوجه درآوری می‌کاهد.
مواد معدنی در بسیاری از اجزاء جیره یافت می‌شوند. پودرهای استخوان و گوشت و لبنیات منابع مناسبی از کلسیم و فسفر به شمار می‌آیند. همچنین می توان از پوسته صدف، آهک، دی کلسیم فسفات و کربنات کلسیم معمولی برای تأمین این عناصر در جیره غذایی استفاده کرد.

منیزیوم <

0

مشاهده پست مشابه : پروژه کارآفرینی طرح توجیهی پرورش ماهی قزل آلا
طبقه بندی : پرورش بلدرچین، مقالات پرورش بلدرچین، طرح توجیهی پرورش بلدرچین، دانلود فیلم پرورش بلدرچین،
تعداد بازدید : 601